Kwartaalbericht agrarische grondmarkt, 2020 - 2e kwartaal

De prijs van snijmaisland daalde in het 2e kwartaal van 2020 heel licht (1%) naar € 65.400 per ha. De prijs van dit grondgebruik is niet afzonderlijk in figuur 1 opgenomen, maar is wel onderdeel van het totaalcijfer van landbouwgrond. 

 

Figuur 1 Prijs (€/ha) onverpacht gras- en bouwland en totaal (gras-, bouw- en maisland samen), 2017Q3-2020Q2 (per kwartaal).
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

Grondmobiliteit

In het 2e kwartaal van 2020 is 7.600 ha landbouwgrond verhandeld, 500 ha (7%) meer dan in hetzelfde kwartaal van 2019. Gemeten over de laatste 4 kwartalen (2019Q3 tot en met 2020Q2) is in totaal 29.800 ha grond in andere handen overgegaan, 7% minder dan de 31.900 ha in dezelfde periode een jaar eerder (2018Q3-2019Q2).

De relatieve grondmobiliteit – het verhandeld areaal afgezet tegen het totaal areaal landbouwgrond – over de 4 laatste kwartalen was 1,65%, tegen 1,81% in dezelfde periode het jaar daarvoor.

 

Figuur 2 Grondmobiliteit (ha) agrarische grond naar landsdeel, 2017Q3-2020Q2 (per kwartaal)
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

Overzicht Landsdelen

Aan de hand van 4 landsdelen wordt een indruk gegeven van de regionale verscheidenheid op de agrarische grondmarkt. Deze landsdelen zijn opgebouwd uit de 14 groepen van landbouwgebieden (zie verantwoording). Landsdeel Zuid kent de hoogste gemiddelde grondprijs (zie figuur 3); in 2019 lag deze 15% boven het Nederlandse gemiddelde. Landbouwgrond in landsdeel Noord is over het algemeen het laagst geprijsd; over heel 2019 lag deze 12% onder het landelijk gemiddelde.

 

Figuur 3 Prijs (€/ha) onverpacht agrarische grond (gras-, bouw- en maisland samen) naar landsdeel, 2017Q3-2020Q2 (per kwartaal)
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

 

 

Kaart 1 Agrarische grondprijs (€/ha) en mobiliteit (ha) per landsdeel vergeleken met het totale areaal cultuurgrond, 2e kwartaal 2020
Bron: Kadaster/RVO.nl/Wageningen Economic Research.

Landsdeel Noord

De gemiddelde agrarische grondprijs in landsdeel Noord steeg in het 2e kwartaal van 2020 licht (ruim 1%): van € 57.100 in het 1e kwartaal van 2020 tot € 57.900 per ha (figuur 3 en kaart 1). Over heel 2019 kwam de gemiddelde prijs uit op € 54.600 euro per ha.

In de laatste 4 kwartalen (2019Q3-2020Q2) is in landsdeel Noord 7.800 ha landbouwgrond verhandeld (figuur 2). Dat is 100 ha (ruim 1%) minder dan in dezelfde periode een jaar daarvoor (2018Q3-2019Q2). De relatieve grondmobiliteit over de laatste 4 kwartalen bedraagt 1,4%.

Landsdeel Oost

In landsdeel Oost daalde de gemiddelde agrarische grondprijs in het 2e kwartaal van 2020 met 8%: van € 66.300 (1e kwartaal 2020) tot € 61.000 per ha (figuur 3 en kaart 1). Over het gehele jaar 2019 lag de gemiddelde grondprijs in Oost op € 63.400 per ha.

In landsdeel Oost is in de afgelopen 4 kwartalen (2019Q3-2020Q2) 9.000 ha landbouwgrond verhandeld (figuur 2), vrijwel gelijk aan een jaar eerder (2018Q3-2019Q2). De relatieve grondmobiliteit was toen 1,7%.

Landsdeel West

In landsdeel West daalde de gemiddelde agrarische grondprijs in het 2e kwartaal van 2020 met 14%: van € 68.100 (1e kwartaal 2020) tot € 58.700 per ha (figuur 3 en kaart 1). Het jaargemiddelde voor 2019 bedroeg € 57.200 per ha.

De grondmobiliteit in landsdeel West nam met 12% af (figuur 2): van 4.300 ha in de periode 2018Q3-2019Q2 naar 3.800 ha over de laatste 4 kwartalen (2019Q3-2020Q2). De relatieve grondmobiliteit over de laatste 4 kwartalen was 1,7%, tegen 2,1% in dezelfde periode het jaar daarvoor.

Landsdeel Zuid

In landsdeel Zuid daalde de gemiddelde agrarische grondprijs in het 2e kwartaal van 2020 met 2%: van € 73.500 (1e kwartaal 2020) tot € 71.900 per ha (kaart 1 en figuur 3). Over heel 2019 lag de gemiddelde grondprijs op € 71.100 per ha.

Het verhandeld areaal landbouwgrond is in landsdeel Zuid met 14% gedaald (figuur 2): van 10.800 ha in de periode 2018Q3-2019Q2 naar 9.300 ha over de laatste 4 kwartalen (2019Q3-2020Q2). De relatieve grondmobiliteit over de laatste 4 kwartalen was 1,9%, tegen 2,3% in dezelfde periode het jaar daarvoor.

De agrarische grondprijs is de prijs van vrij beschikbare landbouwgrond gekocht door agrariërs. Aan de basis van de berekening van de grondprijs staan de transacties in het eigendomsregister van het Kadaster, aangevuld met informatie over de agrarische sector. Voor het bepalen van de agrarische grondprijs zijn de verhandelde percelen op de volgende kenmerken geselecteerd:

• koper heeft een landbouwbedrijf

• grasland, bouwland, snijmais

• soort overdracht is koop-verkoop

• zakelijk recht is volle eigendom

• geen opstallen

• geen reguliere pachtovereenkomst of erfpacht

• geen familierelatie

• oppervlak perceel groter dan 0,25 ha

• de koopsom is groter dan € 1,-

Verhandelde percelen met extreem hoge en lage prijzen zijn volgens een statistische methodiek uitgesloten.

Agrarische grondmobiliteit

De agrarische grondmobiliteit – het verhandelde areaal landbouwgrond – geeft aan hoeveel agrarische grond is verhandeld op de vrije markt. Aan de basis van de berekening van de grondmobiliteit staan de transacties in het eigendomsregister van het Kadaster, aangevuld met informatie over de agrarische sector. Voor het bepalen van de agrarische grondmobiliteit zijn de verhandelde percelen op de volgende kenmerken geselecteerd:

• grasland, bouwland, snijmais, bollenland, boomkwekerij, fruitteelt en overig tuinland

• soort overdracht is koop-verkoop

• zakelijk recht is volle eigendom

• geen familierelatie

• oppervlak perceel groter dan 0,25 hectare

• de koopsom is groter dan € 1,-

Landsdelen

De vier landsdelen in kaart 1 en figuur 3 zijn opgebouwd uit de 14 groepen van landbouwgebieden:

• Landsdeel Noord: Bouwhoek en Hogeland, Veenkoloniën en Oldambt en Noordelijk Weidegebied

• Landsdeel Oost: Oostelijk Veehouderijgebied, Centraal Veehouderijgebied, IJsselmeerpolders en Rivierengebied

• Landsdeel West: Westelijk Holland, Waterland en Droogmakerijen, Hollands/Utrechts Weidegebied

• Landsdeel Zuid: Zuidwestelijk Akkerbouwgebied, Zuidwest-Brabant, Zuidelijk Veehouderijgebied en Zuid-Limburg

Over het kwartaalbericht

Dit kwartaalbericht is een samenwerking van Wageningen Economic Research en het Kadaster.  

Meer kwartaalberichten en contactgegevens vindt u op de pagina Kwartaalberichten agrarische grondmarkt.